Po latach prób związanych z nieskutecznym przebiciem się przez unijną „ścianę” dofinansowania, Gmina Barczewo dopiero w 2008 roku rozpoczęła wyścig o środki unijne. Początki nie były łatwe, ale determinacja i skuteczność podejmowanych decyzji doprowadziły dziś Barczewo do niemałego sukcesu. Przygoda z funduszami unijnymi zaczęła się od projektu zakupu średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego dla OSP w Barczewie. Później rozpoczęły się projekty realizowane przez szkoły z POKL. Zdecydowano również racjonalnie przenieść „środek ciężkości” napływu środków UE z miasta na obszary wiejskie, co poskutkowało ponad
25 większymi inwestycjami poza miastem Barczewo. Duże place zabaw w 14 miejscowościach wiejskich Gminy Barczewo, zrewitalizowane boiska wiejskie, wyposażone w nowoczesny sprzęt świetlice wiejskie, budowa sieci kanalizacji i wodociągów, to znakomite przykłady pozytywnych działań w kierunku poprawy jakości życia mieszkańców, bo przecież to jest podstawą skutecznej realizacji projektów unijnych. Nie należy zapominać jednak o inwestycjach w samym mieście, ponieważ Barczewo, jako miasto o wysokim potencjale turystycznym (wg zapisów Strategii Społeczno-Gospodarczej Województwa Warmińsko-Mazurskiego), musiało przejść swoisty „lifting”. Od lat kojarzone jedynie z zakładem karnym, Barczewo poprzez skuteczne zarządzanie dosłownie „wyszło z cienia”. Z miasta szarego, przytłaczającego ciemnymi, często niebezpiecznymi uliczkami, stało się w ostatnich latach pięknym, dumnym, czystym i przyjaznym warmińskim miasteczkiem. Otwarcie się Barczewa na licznych w sezonie turystów, ale przede wszystkim znaczące zmiany wizualne, które bezpośrednio wpłynęły na pozytywne postrzeganie miasta przez mieszkańców, doprowadziły do szerokiej, krajowej promocji Barczewa.
Do najważniejszych zmian dzięki środkom UE należy niewątpliwie projekt: Rewitalizacja wschodniej części Starego Miasta w Barczewie realizowany w ramach RPO WiM. W grudniu
2011 roku, po równo 2 latach od podpisania Umowy o dofinansowanie projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013, zostały zakończone prace rewitalizacyjne na starówce w Barczewie. Projekt Rewitalizacja wschodniej części Starego Miasta w Barczewie był jednym z trudniejszych zadań, dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej, z którym zmierzyła się Gmina Barczewo. Całkowita kwota, projektu to 8 334 961,82 zł, w tym dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego to 5 793 933,00 zł.
W ramach rewitalizacji przeprowadzono szczegółowe i kompleksowe badania archeologiczne wymieniono sieci kanalizacyjne, wodociągowe, sieć elektryczna naziemna została zastąpiona podziemną, wybudowano nową kanalizację deszczową, odtworzono drogi z kostki granitowej, nawierzchnie chodników wzdłuż rewitalizowanych ulic oraz w obszarze rewitalizowanym zostały usystematyzowane i wykonane ze starobruku, wykonano ponad
100 nowych miejsc parkingowych, chaotyczna zieleń została zastąpiona zaplanowanymi nowymi roślinami, utworzono mini targowisko, wykonano dwa stałe stanowiska archeologiczne (tzw. Kasety archeologiczne) w miejscach, gdzie kiedyś stały kamienice mieszczańskie, odkryte zostały zabytkowe mury, zorganizowano podświetlane stanowiska dla eksponatów, wydobytych przez archeologów podczas prac archeologicznych, usystematyzowano stylową małą architekturę, która pięknie komponuje się z całością rewitalizacji.
W sierpniu 2012 r. Gmina Barczewo podczas uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie otrzymała tytuł Modernizacja Roku 2011 w kategorii rewitalizacja obszarów i zespołów urbanistycznych. Do konkursu zgłoszono wówczas aż 922 projekty. Do finałowego etapu zakwalifikowano blisko 100 inwestycji, a barczewska rewitalizacja okazała się najlepszą w kraju.
Kolejnym wyróżnieniem tym razem regionalnym, ale nie mniej ważnym był Laur „Najlepszym
z Najlepszych”, wręczona 14 marca 2013 roku przez Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Gminie Barczewo za całokształt wkładu w rozwój naszego regionu.
Te wyróżnienia i nagrody nie spowolniły Gminy Barczewo w wyścigu o środki unijne,
a wręcz przeciwnie, spowodowały jeszcze większe zaangażowanie w to, co było jeszcze przed Barczewem. W czerwcu 2012 roku Gmina Barczewo podpisała umowę o dofinansowanie projektu „Wzrost atrakcyjności turystycznej Gminy Barczewo poprzez renowację kluczowych obiektów dziedzictwa kulturowego” w ramach Osi Priorytetowej 2 - „Turystyka”, Działanie 2.1 - „Wzrost potencjału turystycznego”, Poddziałanie 2.1.5 - „Dziedzictwo kulturowe” RPO WiM. Inwestycja polega na renowacji i adaptacji budynku kościoła poewangelickiego, ratusza oraz muzeum im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie.
Inwestycja realizowana jest, tak jak projekt rewitalizacyjny w systemie zaprojektuj
i wybuduj. Generalnym Wykonawcą tego przedsięwzięcia jest Warmińskie Przedsiębiorstwo Budowlane S.A. z siedzibą w Olsztynie, natomiast Inżynierem Kontraktu pełniącym jednocześnie funkcję nadzoru inwestorskiego jest Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Usług Inwestycyjnych
Sp. z o.o. z siedzibą w Olsztynie.
Przewidziane do wykonania prace w kościele poewangelickim polegają na adaptacji budynku kościoła ewangelickiego na galerię sztuki i małą salę koncertową. Pełnienie zamiennie funkcji galerii dla miejscowych artystów oraz małej sali koncertowej jest efektem zapotrzebowania na powierzchnię wystawienniczą oraz kameralne koncerty mniejszych formacji i próby oraz koncerty chórów podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie. Zgodnie z zaleceniami Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zachowany zostanie dotychczasowy układ wejść do budynku: od strony ul. Grunwaldzkiej, oraz dodatkowe wejście do pomieszczenia biurowego od strony południowej (dawna zakrystia).
W istniejącej dawnej kapliczce zaprojektowana została kotłownia gazowa. Budynek kościoła zostanie przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Pod chórem zostaną wykonane toalety oraz szatnia, w dawnych zakrystiach garderoba i biuro. W dawnej kruchcie znajdują się wejścia do klatek schodowych: południowej prowadzącej na balkon chóru i północnej prowadzącej do kolejnych poziomów wieży. Dla gości galerii i sali koncertowej dostępna będzie klatka schodowa południowa prowadząca na balkon – będzie to miejsce ekspozycji używane zamiennie
z miejscami siedzącymi w trakcie koncertów. W pomieszczeniach wieży oraz w przestrzeni pod dachem zostaną wykonane pomieszczenia techniczne z centralami i kanałami wentylacyjnymi.
Prace, jakie zostały zaplanowane do wykonania w ratuszu polegają na adaptacji nieużytkowanego poddasza ratusza do funkcji sali wystawienniczej wraz z pomieszczeniami pomocniczymi: holem, toaletą, pomieszczeniem technicznym i gospodarczym. W ramach inwestycji zabytkowa ośmioboczna wieża ratuszowa zostanie zmodernizowana na potrzeby wieży widokowej, skąd turysta, czy mieszkaniec będzie mógł podziwiać piękny układ historycznego Barczewa. Zaprojektowane zostało wyeksponowanie konstrukcji drewnianej dachu oraz konstrukcji wieży widokowej. Poddasze doświetlone zostanie oknami połaciowymi, zaprojektowanymi między krokwiami. Na poddasze budynku prowadzić będą schody z piętra. Dostosowując obiekt dla osób niepełnosprawnych wykonana zostanie również winda prowadząca na poziom piętra jak i poddasza. Na wieżę widokową prowadzić będą schody policzkowe oraz zabiegowe, zaprojektowane
z zachowaniem istniejących konstrukcji stropów wieży. Zaprojektowany został również podział dotychczasowej sali sesyjnej na pokoje dla informacji turystycznej.
Roboty budowlane i prace konserwatorskie przewidziane do realizacji w muzeum
im. Feliksa Nowowiejskiego polegają na wykonaniu tynków, malowaniu ścian, odnowieniu posadzek, odnowieniu drzwi wewnętrznych, a także wymianie okien w pomieszczeniach muzeum. Obiekt zostanie dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, poprzez wykonanie toalety przystosowanej dla osób niepełnosprawnych oraz elektryczną platformę dla osób niepełnosprawnych.
Termin zakończenia tej inwestycji przypada na koniec października 2014 roku, zatem już niebawem w Barczewie będzie można jeszcze pełniej doświadczać „historii na żywo” tego pięknego warmińskiego miasta.